Wat we nodig hebben:
Lef, initiatief en nieuwe inzichten.
We zijn in de ban van het coronavirus, tasten in het duister over wat de gevolgen zullen zijn, en buigen ons over cijfers van een periode waarin dat virus nog geen rol speelde.
Wat wél een rol speelde in het afgelopen kwartaal was de krapte op de woningmarkt, de woningnood die door de NVM een kwartaal geleden al werd genoemd, en de spaken die ons in de wielen werden gestoken door PFAS en stikstof. De inleiding van deze woningmarktrapportage is daarom een oproep: bouwers en bedenkers, grijp je kans en laat zien wat je waard bent.
In het afgelopen kwartaal is minder verkocht dan in het kwartaal hiervoor. Dat past bij het beeld van een eerste kwartaal van het jaar, dat doorgaans het minst goede kwartaal is. En ook ten opzichte van het eerste kwartaal van 2019, is in 2020 minder verkocht. De reden daarvoor ligt hoofdzakelijk bij een gebrek aan geschikt en betaalbaar aanbod. Al lange tijd moeten we vaststellen dat er onvoldoende nieuwbouw wordt gerealiseerd.
Daar zijn redenen voor. We noemden al de stikstofproblematiek en de PFAS. Deze raken de bouwsector in het hart en zullen leiden tot een forse afname van de nieuwbouw, meldde Cobouw eind vorig jaar. In 2020 stelt de NVM dat inderdaad vast: het te koop staande aanbod van nieuwbouwwoningen is afgenomen tot 13.900 (een daling van bijna 10% in vergelijking met een kwartaal eerder).
De nieuwbouwwoningen die er wél zijn, zijn flink geprijsd en nauwelijks van het kaliber voor starters op de woningmarkt. De ontwikkelaars hebben te maken met hoge verwervingskosten en bouwkosten. De energiemaatregelen die in nieuwbouw worden toegepast, resulteren in comfortabele en toekomstbestendige woningen, die helaas niet goedkoop zijn.
Gaan we bij de pakken neerzitten, of verzinnen we er iets op? Bouwbedrijf VolkerWessels maakte in februari bekend dat het een technologie heeft ontwikkeld waarmee het praktisch zonder uitstoot van stikstof woningen kan bouwen en andere bouwprojecten kan uitvoeren. Het gaat om een filter waarmee in eerste instantie de stikstofuitstoot van het grote materieel tot wel 99 procent kan worden gereduceerd. Deze techniek zou de nieuwbouw weer vlot kunnen trekken.
Goed nieuws is er ook van de woningcorporaties. Maar liefst 89% gaat door met de bestaande nieuwbouwplannen, ondanks de corona-crisis. En 65% geeft aan juist nu kansen te zien voor nieuwe acquisities in de nieuwe of bestaande bouw, stelde Vastgoedjournaal op 8 april.
Niemand weet precies hoe de toekomst er uit zal zien. Dat heeft tot gevolg dat we even de kat uit de boom kijken, een nieuwe inschatting maken van de situatie en onze positie, en dan gaan we weer door onder nieuwe omstandigheden.
Uit de recessie van 2008 weten we dat het in ieder geval geen goed idee is om met z’n allen op de rem te trappen waar het huisvesting en de huizenmarkt betreft. Deze tijd is zeker triest voor een groot deel van de bevolking. Maar wat hoe dan ook blijft, is de noodzaak om te wonen. Laten we op zoek gaan naar nieuwe manieren om te bouwen, naar nieuwe vormen van wonen en werken. En laten we er juist nu voor zorgen dat de woningmarkt, koop en huur, bestaande bouw en nieuwbouw, op orde is.